Hoe kies ik het beste bushcraftmes?

Hoe kies ik het beste bushcraftmes? Een vraag die ik regelmatig krijg.

Messen zijn niet weg te denken uit de bushcraftwereld. Ze komen in allerlei vormen en maten en variëren ook nog eens enorm in prijs. In deze blog neem ik je mee in een aantal soorten messen, hun voor- en tegens maar deel ik ook onze expertise in de keuze van je mes, afhankelijk van de activiteiten die je onderneemt.

Met dank aan Knivesandtools voor het ter beschikking stellen van de messen. Ze hebben een uiterst zorgvuldige selectie van messen gemaakt en deze naar mij opgestuurd. Voor elke categorie hebben ze enkele uitstekende keuzes gestuurd, waarmee je gegarandeerd succes zult hebben.

Verschillende soorten messen

Om wat duidelijkheid te scheppen in de verschillende soorten messen, en dat zijn er erg veel, focussen wij ons hier met name op de messen die functioneel zijn voor bushcraft of in combinatie met kamperen. Uiteraard zijn er tal van opties, om te voorkomen dat je door de bomen het bos niet ziet kappen wij (figuurlijk) een aantal bomen om. 

Wat moet ik met mijn mes kunnen?

Als eerste is het belangrijk dat je nadenkt over wat moet ik met mijn mes kunnen? Ga je met name houtsnijwerk verrichten of hoef je alleen zo nu en dan een touwtje door te snijden? Misschien wil je met name bezig zijn met koken? Wellicht zoek je gewoon een alleskunner, iets wat niet uitblinkt in bovenstaande taken maar waar je wel gewoon functioneel je activiteiten mee kunt uitvoeren. 

Mes vervoeren

Daarnaast is het goed om te weten hoe je je mes wilt vervoeren. In sommige gebieden en/of landen mag je überhaupt geen mes dragen, of slechts een klein mes. In andere gebieden moet je rekening houden met de wijze waarop je een mes vervoert. Houdt bij het kiezen van je mes ook enigszins rekening met het uiterlijk. Voor ons is een mes een instrument, een tool. Veel mensen associëren een mes nog vaak met een steekwapen. Het uiterlijk speelt hierbij een belangrijke rol. 

Het is goed om te weten dat een groot deel van de mes soorten voorkomt in zowel een zakmes ook wel “folder” genoemd of in een vaststaand mes. Zoals hierboven genoemd is het vooral belangrijk dat je eerst kijkt naar wat mijn mes moet kunnen/wat wil ik er mee. Hieronder volgt een kort overzicht over verschillende soorten, er zijn vast en zeker meer soorten en typen, echter zijn dit (en niet voor niets) de populairste soorten binnen bushcraft.

Waar leent het type mes zich voor?

Hier een aantal voorbeelden van messen en waar ze zich, het beste, toe lenen.

Droppoint

Een drop point is eigenlijk je klassieke voorbeeld van een jachtmes. Het zijn praktische messen waarbij de punt lager ligt dan de “rug” van het mes. Vandaar de naam… Dit zorgt ervoor dat je een sterke, stevige punt hebt maar nog steeds voldoende kunt manoeuvreren voor het kleinere snijwerk. De meeste hebben een kleine ronding langs de buik waardoor je meer snijoppervlakte hebt. Ze komen goed tot hun recht in het veld, tijdens de jacht waar ze zowel uitblinken in het grovere als het delicate snijwerk vanwege de passende vorm.

Trailing point

Een trailing point is een mes dat je het vaakst terugziet bij fileermessen. Dit soort mes heeft een karakteristieke opwaartse punt. Het leent zich met name voor… jawel fileren… Het zijn, vergeleken met andere messen, zeker niet de sterkste messen maar wel uitmuntend in datgene waar ze voor bedoeld zijn.

Straight back

Een straight back is een lekker divers mes met een recht en scherp blad dat taps toeloopt bij de punt. Ze lenen zich het beste voor snijden, hakken en houtsnijwerk. Ze zijn ontworpen om fijn in de hand te liggen, makkelijk te gebruiken en redelijk precies te werken. Prima allrounders. Ze zijn betrouwbaar en komen in zeer veel modellen, voor elk wat wils. Doordat de bovenzijde bot is kun je hier makkelijk druk op zetten met je vingers, vuist of een stuk hout.

Bowie

Een bowie is eigenlijk een verdedigingswapen waarbij je handen enigszins beschermd blijven. Ooit populair geweest bij bijvoorbeeld de jacht op zwijnen. Niet het meest praktische mes maar vanwege de kracht en het snijoppervlak nog steeds te vinden in de bossen. Een niet heel praktisch en vriendelijk uiterlijk als het gaat om “wapen versus uitrusting”. Echt een typisch Rambo mes.

Tanto

Tanto’s zijn vanwege hun vorm voornamelijk geschikt om dingen te “steken”. De tip is verstevigd en breekt minder snel vergeleken met andere messen. De belly van deze messen, als deze al aanwezig is, is vaak minimaal. Dat maakt dit type mes minder geschikt voor het villen van dieren of het maken van delicate sneden in vlees. Daarnaast is het ook verre van ideaal voor het klaarmaken van eten omdat je het mes minder goed heen en weer kunt bewegen.

Kukri

Een Kukri (ook wel eens Gurkha genoemd) is een mes met veel geschiedenis. Met herkomst uit Nepal waar dit mes door zowel burgers als soldaten werd gebruikt. Het wordt met name gebruikt voor het verwerken van brandhout, snoeien en afhankelijk van de gebruiker voor het toetakelen van “de vijand”. 
Wat voor ons een kleine bijl doet, of voor andere landen een machete, is enigszins vergelijkbaar met hoe we een Kuki kunnen gebruiken bij Bushcraft.

Nessmuk

Nessmuk messen zijn de laatste jaren weer extra populair geworden. Vanwege de grote “belly” en ergonomische grip zijn ze ideaal voor het bereiden van eten. Daarnaast werken ze zeer prettig bij het villen en verwerken van groot wild. Ze zijn sterk genoeg voor het verwerken van aanmaakhout of het hakken in kleine takken. Vanwege de flinke curve vooraan kun je deze messen ook gebruiken als geïmproviseerde lepelmes. Een favoriet van veel bushcrafters door de jaren heen.

Infographic bushcraft messen

Hieronder hebben we een infographic gemaakt van de verschillende type messen en bladen. Op deze manier weet je direct welk type mes je nodig hebt waarvoor.

Wanneer je weet aan welke taakeigenschappen je mes moet voldoen, kun je kijken naar de samenstelling van je mes. Elk heeft zo zijn eigen voor- en nadelen:

• Messen gemaakt van koolstofstaal (carbonsteel). Dit is een staalsoort dat ten opzichte van anderen niet roestvast is. Dit betekent niet dat je mes ook snel zal roesten. Door het gebruik en het in contact komen met sappen van hout en eten vormt zich een zogenaamd “patina”. Deze patina vormt een beschermlaagje. Overigens is carbon staal makkelijk om te slijpen en houdt het zijn scherpte goed. Bekende soorten carbonstaal die je vaker terug zult zien zijn: O1, 1095 en 1075 staal. Dit staat vaak vermeld bij de productspecificaties van het mes.

• Messen van roestvrij staal, deze messen zijn roestvast(er). Dat lees je goed, ze kunnen namelijk nog altijd roesten met slecht onderhoud. Een ander voordeel is dat de scherpheid iets langer houdt dan bij carbon. Echter slijpen dit soort messen wel lastiger dan bij carbon. Een aantal voorbeelden van deze staalsoorten zijn: Elmax, Böhler N690 en de M390.

• Dan is er zelfs nog, voor de twijfelaars, een middenweg. Deze staalsoorten bevatten meer chroom maar zijn toch niet roestvast. Je krijgt als het ware een sterk carbon achtig mes dat zich wel goed laat slijpen maar toch langer scherpte behoudt. D2 is de meest voorkomende variant. 

Ik hoop dat je na het lezen van deze blog weer een stapje dichterbij bent met de keuze in je mes. Had je al een mes, of meerdere, dan lezen we graag in de comments terug waar jij voor hebt gekozen en waarom.