Of je nu gaat kamperen, een trektocht maakt door de bergen of een weekje de Vogezen in duikt voor een bushcraft trip een mes is voor bijna iedereen een must bring item. Voor velen van ons zelfs het eerste wat ze inpakken. Ze komen in allerlei vormen en maten maar de mooiste, is eentje die je zelf hebt gemaakt! In de serie zelf een mes maken neem ik je mee in twee projecten waarbij je zelf (zonder te hoeven smeden) een mes kunt maken die je een leven lang kunt gebruiken!
Het idee
Zelf een mes maken stond al langer op mijn bucketlist, ik heb door de jaren heen al heel wat messen in mijn handen gehad en val daarna altijd terug op hetzelfde mes. Door te zien hoe werd gemaakt leek hij mij super gaaf om dit zelf te doen!
Een mes smeden had ik al eens eerder gedaan, voor mij lag de uitdaging meer in het zelf kunnen kiezen van het lemmet en alle onderdelen van het handvat en het foedraal.
Een jaar of 9 geleden kreeg ik prompt een mes in mijn handen om een stuk touw mee door te snijden tijdens mijn werkzaamheden in de Ardennen.
“Mooi mes zeg, hoe kom je daar aan?” vroeg ik mijn schoonvader waarvan het mes was. “Ooit een zelf gemaakt, is helemaal niet zo lastig hoor” Antwoordde hij nuchter, “Een middag werk en klaar ben je”. Zodoende, het idee was geboren.
Het uitzoeken van een full tang mes
Omdat hij zijn full tang mes had gekocht bij Brisa Finland (toenmalige Enzo, bekend van de Enzo Trapper) was dat voor mij het startpunt. Ik zocht op de website naar een passend lemmet (het mes zelf) en ging op zoek naar onderdelen die ik zelf zowel nuttig als mooi vond. Al snel kwam ik tot de conclusie dat ze wellicht meer mogelijkheden hadden dan ik had bedacht en dus nam ik contact met ze op. Na een paar keer over en weer schrijven hadden ze mij geholpen met de juiste artikelen. Binnen 4 dagen kwam mijn pakketje uit Finland aan en als een klein kind op 5 december rende ik met mijn pakketje naar binnen.
Hoe makkelijk is het?
Ik haalde eerst mijn schoonbroer erbij, die jongen maakt van een boomstam een tafel in een handomdraai en is daarnaast ontzettend handig. Ik niet zo dus voor de zekerheid liet ik hem eens kijken. “Dit is zo gedaan, geef maar even”, dat ging niet gebeuren natuurlijk maar zijn handigheid als backup hielp wel mee. Om eerlijk te zijn is het lastigste aan dit project jezelf niet in je vingers snijden, voor de rest is het makkelijker dan een gemiddeld IKEA meubel… zegt genoeg toch?
Het begin is er
We begonnen met de onderdelen naast elkaar te leggen in de juiste volgorde. Daarna kozen we het gereedschap wat we wilden gebruiken, ik wil iedereen kunnen inspireren en je hebt niet meer nodig dan een vijl, schuurpapier en een klein mesje. Al het andere is optioneel, een voorbeeld daarvan is lijnzaadolie voor onderhoud of een slijpschijfje als je het hebt en het echt snel af wilt hebben. Ik koos ervoor om de schaaldelen (handvat) te verlijmen om het echt goed vast te hebben.
Zoals je kunt zien in de foto’s bestaat de set uit: Het mes zelf, 2 stukken hout voor het handvat te vormen (ik koos voor Curly Birch, een hout soort uit het hoge noorden met een mooi patroon), klinknagels met een groeve (makkelijk met een platte schroevendraaier vast te zetten), en 2 stukken rode polypropyleen (voor een mooie kleurstelling en om wrijving tussen het hout en staal te voorkomen). De schede is al voor je gemaakt en krijg je erbij.
Het handvat
Nadat de lijm op het polypropyleen zat begon ik met de schaaldelen voor het handvat in elkaar te zetten. Ik drukte de klinknagel door de voorgeboorde van de schaaldelen en vervolgens het polypropyleen, daarna het mes gevolgd door weer een stukje polypropyleen en weer een schaaldeel. Aan de andere zijde draaide ik weer een klinknagel in en zette het geheel goed vast.
Ik besloot de Epoxy wat tijd te geven om goed te hechten, er zijn verschillende soorten en je hebt soorten die bij wijze van in vijf minuten zijn uitgehard, ik besloot eentje te gebruiken die 4 uur nodig had. Ik zette het mes in een lijmklem, waste mijn handen en ging met een kopje koffie genieten van het Zuid-Limburgse zonnetje. Af en toe even spieken over geen lijm uit het handvat lekte en daarna weer mijn geduld tarten.. Wachten.. wachten… wachten..
Genoeg gewacht, tijd voor actie! Er stond een klusje te wachten waar ik het meeste tegenop zag.. Het vijlen/zagen van de nagels en bijschuren van het polypropyleen. Dat laatste wordt namelijk met een marge van 2mm gemaakt omdat alle houten onderdelen met de hand worden gemaakt en dus soms een beetje kunnen afwijken. Nu alles goed vast zat kon ik met een gerust hard aan de gang met een uurtje vijlen en schuren. Het handvast zelf is gelukkig al helemaal gevormd en dus hoef je alleen een beetje bij te werken.
Toen dit eenmaal klaar was sneed ik nog eventjes het polypropyleen bij wat aan de bovenzijde van het handvat zat, daar kon ik namelijk lastig bij! Met een klein scherp hobby mesje viel dat wel mee.
Een dipje in gekookte lijnzaadolie
Het was tijd voor de laatste stap, iets wat niet noodzakelijk is maar wat ik doe met alle houten handvatten van mijn materiaal van bijlen tot messen en beitels. Een dipje in gekookte lijnzaadolie. Een olie die je vind bij elke bouwmarkt en er voor zorgt dat er minder snel rot door vocht vormt en minder vuil in het hout trekt.
Na het aanbrengen van twee laagjes heb ik het mes laten drogen. Na een paar uurtjes in de wind en zon was het eindelijk zo ver, het mes was af! Voor de oplettende lezer was het misschien al te zien welk mes het was, dit is de vernieuwde versie van de trapper de Brisa Trapper 115!
De leren foudraal heeft Brisa al kant en klaar meegeleverd, een schede maken bewaar ik voor een volgend project. Meegeleverd kreeg ik ook een firesteel ook met Curly Birch, samen een mooi geheel! Zo is het verhaal weer rond, van het zien van de oude Trapper tot het zelf maken van de nieuwe, een grote shoutout naar Brisa voor de vriedelijke en behulpzame service! Het zal zeker niet het laatste mes zijn wat ik met hun materialen zal maken.
